Tarihte Az Bilinen Türk Kavim ve Medeniyetleri

Türk tarihi, pek çok farklı kavim ve medeniyeti barındırır. Bu kavimlerin ve medeniyetlerin bazıları tarihte bilinirken bazıları daha az bilinir. Ancak hepsi, Türk kültür ve tarihine önemli katkılarda bulunmuşlardır.

İşte bazı Türk Kavimleri:

1. Sabarlar, MS 4. yüzyılda Orta Asya’da ortaya çıkan bir Türk kavmidir. İskitlerle aynı kökene sahiptirler. Sabarlar, Göktürklerin ve Uygurların ortaya çıkışından önce Orta Asya’da yaşamışlardır. Bilinen en eski Türk alfabesi olan “Orhun Yazıtları”nda Sabarların adı geçmektedir. Sabarlar, kabile yapısına sahip bir topluluktu ve avcılık, hayvancılık ve tarım gibi çeşitli faaliyetlerle uğraşırlardı.
2. Kumanlar, Orta Asya’da yaşamış olan bir Türk-Moğol halkıdır. 11. yüzyılda Batı Türkistan’dan Avrupa’ya doğru göç ettiler. Kumanlar, birçok farklı kültürle etkileşim halindeydiler ve savaşçı bir topluluktu. Tatarlarla birlikte Kıpçak-Kuman Konfederasyonu’nu oluşturdular.
3. Peçenekler, 8. yüzyılda Orta Asya’da ortaya çıkan bir Türk-Moğol halkıdır. Peçenekler, Hazar Denizi’nin kuzeyinde ve Karadeniz’in güneyinde yaşarlardı. Savaşçı bir topluluk olan Peçenekler, 11. yüzyılda Kıpçaklar ve Ruslarla savaştılar. Peçenekler, Kumanlar ve Kıpçaklarla birlikte Türk-Moğol bozkır kültürünün önemli bir parçasını oluştururlar.
4. Kimekler, MS 4. yüzyılda Moğolistan’da ortaya çıkan bir Türk kavmidir. Kimekler, Asya Hunları’nın ardından ortaya çıkmıştır. Kimekler, 6. yüzyılda Göktürk İmparatorluğu’na karşı mücadele ettiler. Ancak, sonunda Göktürklerin egemenliği altına girdiler.
5. Karluklar, Orta Asya’da yaşayan bir Türk kavmiydi. 6. yüzyılda Batı Türkistan’da ortaya çıktılar. Karluklar, Göktürklerin ardından Orta Asya’da etkili oldular ve 9. yüzyılda Karluk Kağanlığı’nı kurdular. Karluklar, çoğunlukla tarım ve hayvancılıkla uğraşan bir topluluktu.
6. Toharlar, tarihte bilinen ancak pek az bilinen bir Türk kavmidir. Toharlar, Orta Asya’da yaşamış ve daha sonra Hindistan ve Çin’e göç etmiş bir Türk kavmidir. Toharlar, Budist kültürüne önemli katkılarda bulunmuşlar ve Hindistan’da birçok kültürel etki bırakmışlardır.

Sabarlar

Sabarlar, tarihte bilinen Türk kavimlerinden biridir. Orta Asya’nın kuzeyinde, Hazar Denizi’nin güneyinde ve Volga Nehri havzasında yaşamışlardır. Sabarlar, 5. yüzyılın sonlarında Göktürk Kağanlığı’na bağlı olarak yaşamışlardır. Sabarlar, tarihte İpek Yolu’nun kuzeyinde yer almış önemli bir ticaret merkezi olmuşlardır. Ayrıca tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Sabarlar, Göktürk İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla bağımsız hale gelmişlerdir. Ancak daha sonra Avarlar ve Hazarlar gibi diğer kavimler tarafından istila edilmişlerdir.

Sabarlar, sanat ve kültür alanında da önemli katkılarda bulunmuşlardır. Özellikle hayvan motifleriyle süslü metal eserleriyle tanınırlar. Ayrıca, Budizm ve Maniheizm gibi dinlerin etkisi altında kalmışlardır. Sabarlar, tarihte Türk kültürüne önemli bir miras bırakmışlardır. Ancak günümüzde Sabarların kalıtı pek kalmamıştır ve Sabarların soyu tükenmiştir. Sabarlar tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.

Kumanlar

Kumanlar, Orta Asya steplerinde yaşayan bir Türk kavmidir. 10. yüzyılın ortalarında tarih sahnesinde belirginleşen Kumanlar, zaman içerisinde Hazar Kağanlığı, Kıpçaklar ve Peçenekler ile çekişmeli ilişkiler yaşamışlardır. 11. yüzyılda Rusya’ya saldıran Kumanlar, Kiev Knezliği’nin güçlenmesine katkıda bulunmuş ve Kumanlar ile Kıpçaklar arasında bir ittifak kurulmuştur.

12. yüzyılın başında Kumanlar, Batu Han’ın liderliğindeki Moğol istilası sırasında Moğollar tarafından fethedilmişlerdir. Moğol İmparatorluğu’nun yıkılmasından sonra Kumanlar, Altın Orda Devleti’ne bağlı olarak yaşamışlardır. Kumanlar, Altın Orda Devleti’nin yıkılmasından sonra dağılmış ve farklı bölgelere dağılmışlardır.

Kumanlar, Orta Asya’da bulundukları dönemde zengin bir kültür ve sanat geliştirmişlerdir. Özellikle Kumanlar’ın, metal işçiliği, mücevherat yapımı, ahşap oyma ve süsleme konusunda ustalıklı oldukları bilinmektedir. Ayrıca, Kumanlar müzik ve şiir gibi sanatlarda da önemli bir yere sahip olmuşlardır. Kumanlar’ın dini inançları konusunda ise kesin bilgiler yoktur. Ancak bazı kaynaklarda, Kumanların şamanizm, Budizm ve Hristiyanlık gibi farklı inançlarla ilgilendikleri belirtilmektedir. Bugün Kumanlar’ın soyu tükenmiştir ve kültürleri pek azınlık gruplar tarafından yaşatılmaktadır. Ancak tarih boyunca Orta Asya’da önemli bir yere sahip olan Kumanlar, Türk kültürünün zengin bir parçasıdır. Kumanlar tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.

Peçenekler

Peçenekler, Orta Asya steplerinde yaşamış bir Türk kavmidir. 7. yüzyılda Göktürklerin yıkılmasından sonra Peçenekler, Hazar Kağanlığına bağlı olarak yaşamışlardır. Peçenekler, 10. yüzyılda Batıya doğru hareket ederek Orta Avrupa’ya kadar ilerlemişlerdir. Peçenekler, Macarların, Kumanların ve Kıpçakların da aralarında bulunduğu diğer Türk kavimleriyle yakın ilişkiler içinde olmuşlardır. 11. yüzyılda Peçenekler, Bizans İmparatorluğu ile çatışmışlardır. Ancak 12. yüzyılda Peçenekler, Kıpçaklar tarafından istila edilerek yerlerinden edilmişlerdir. Peçeneklerin ekonomisi, hayvancılık, tarım ve ticarete dayalıydı. Peçeneklerin atları, o dönemde Orta Asya’da ün salmış ve ünlü bir savaş gücü olarak kabul edilmişti. Ayrıca Peçenekler, metal işçiliği, dokumacılık ve keramik yapımı konularında da yetenekliydiler.

Peçeneklerin dini inançları hakkında kesin bilgiler bulunmamaktadır. Ancak bazı kaynaklarda Peçeneklerin, şamanizm, Maniheizm ve Budizm gibi dinlere inandıkları belirtilmektedir. Bugün Peçeneklerin soyu tükenmiştir ve kültürleri pek azınlık gruplar tarafından yaşatılmaktadır. Ancak tarih boyunca Orta Asya’da önemli bir yere sahip olan Peçenekler, Türk kültürünün zengin bir parçasıdır. Peçenekler tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.

Kimekler

Kimekler, tarihte bilinen Türk kavimlerinden biridir. 5. yüzyılın başlarında Orta Asya’nın kuzeydoğusunda yaşamışlardır. Kimekler, etkin oldukları dönemlerde Türk toplumlarının büyük bir bölümüne hâkim olmuşlardır. Kimeklerin yaşadığı bölge, doğu Sibirya’nın Orta Asya’ya yakın bölgeleridir. Bu bölge, yılın büyük bir bölümünde dondurucu soğuklarla kaplı olduğu için, Kimeklerin geçim kaynağı avcılık ve balıkçılıktı. Ayrıca Kimekler, at yetiştiriciliği ve tarım da yapmışlardır. Kimekler, 8. yüzyılda Göktürkler tarafından egemenlik altına alınmıştır. Ancak 9. yüzyılda Orta Asya’da yaşanan siyasi çalkantılar nedeniyle Kimekler tekrar bağımsızlıklarını kazanmışlardır. Kimekler,10.yüzyılda Kırgızlarla çatışmışlardır.

Kimeklerin dini inançları hakkında kesin bilgiler bulunmamaktadır. Ancak, Kimeklerin şamanizm ve Maniheizm gibi dinlere inandıkları tahmin edilmektedir. Kimekler, Türk kültürünün zengin bir parçasıdır. Bugün, Kimeklerin soyu tükenmiştir ve kültürleri pek azınlık gruplar tarafından yaşatılmaktadır. Ancak, tarihte önemli bir yere sahip olan Kimekler, Türk toplumlarının gelişiminde etkili olmuştur. Kimekler tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.

Karluklar

Karluklar, tarihte bilinen Türk kavimlerinden biridir. 6. yüzyılda Orta Asya’nın doğusunda, Çin sınırı yakınlarında yaşamaya başlamışlardır. Karluklar, tarih boyunca çeşitli Türk devletlerine katılmış, bazıları tarafından fethedilmiş, ancak aynı zamanda kendi bağımsızlıklarını da korumayı başarmışlardır. Karluklar, özellikle İslam döneminde önemli bir rol oynamışlardır. 8. yüzyılda İslam ordularının bölgeye girmesiyle birlikte Karluklar da İslam dinini kabul etmeye başlamışlardır. İslam dini, Karluk kültürüne önemli bir etki yapmış ve Karluklar, İslam dünyasıyla kültürel ve ticari bağlar kurmuşlardır. Karluklar, tarım, hayvancılık ve ticaretle uğraşmışlardır. Özellikle ipek ticareti, Karluklar için önemli bir gelir kaynağı olmuştur. Ayrıca Karluklar, çeşitli el sanatları ve zanaatlarla da ünlüdürler.

Karlukların dili, Orta Türkçe’ye yakın bir dil olan Karlukça idi. Karlukça, Orta Asya’da yazılmış en eski Türkçe yazıtlardan biri olan Orhun Yazıtları’ndaki yazı diliyle benzerlik gösterir. Ancak, Karlukça’nın günümüze kadar gelebilmiş çok az örneği bulunmaktadır.  Karluklar, çeşitli Türk devletlerine hizmet etmiş ve bazıları tarafından fethedilmiş olsalar da, Karluklar tarihte bağımsızlıklarını da korumuşlardır. Ancak, 10. yüzyılda Karahanlılar tarafından fethedilmişlerdir. Karluklar, Türk kültürünün zengin bir parçasıdır ve tarih boyunca önemli bir rol oynamışlardır. Karluklar tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.

Toharlar

Toharlar, 4. yüzyılda Hun İmparatorluğu’nun çöküşü sırasında bağımsızlıklarını kazandılar ve kısa bir süre sonra da Çin Hanedanı ile ilişkilerini güçlendirdiler. Toharlar, Çin ile olan ilişkileri sayesinde, kervan ticareti, tarım ve sanayi alanlarında gelişmişlerdir. Toharlar, 7. yüzyılda Göktürk İmparatorluğu tarafından fethedilmişlerdir. Göktürklerin zayıflamasıyla birlikte Toharlar, 8. yüzyılda yeniden bağımsızlıklarını kazandılar ve bir süre sonra da Tibet İmparatorluğu’na bağlandılar.

Toharlar, tarihte bilinen ilk Budist Türk kavimlerinden biridir. Budizm, Tohar kültürünün önemli bir parçasıydı ve Budist tapınaklarına sahip olan kentlerde yaşamışlardır. Toharlar ayrıca, diğer Türk kavimleriyle birlikte Maniheizm ve Nestoryanizm gibi Hristiyan mezheplerine de ilgi göstermişlerdir. Toharlar’ın dili, Toharca olarak bilinir ve İndoevrop dilleri ailesinin bir parçasıdır. Toharca, Orta Asya’da yazılmış en eski dillerden biridir. Ancak, Toharca’nın yazıları, yüzyıllar boyunca kalıcı bir şekilde korunamadığı için bazı zorluklarla karşılaşmaktadır.

Toharlar, tarih boyunca farklı kültürlerin etkisi altında kalmış ve birçok farklı devlete hizmet etmiş olsalar da, kendi kültürlerini ve bağımsızlıklarını da korumayı başarmışlardır. Toharlar, Türk kültürünün zengin bir parçasıdır ve Orta Asya’nın tarihinde önemli bir rol oynamışlardır. Toharlar tarihte önemli bir kavim olarak yer almaktadır.